Retreat Nienhuis

Afgelopen weekend was het weer zover, tijd voor de jaarlijkse retreat van Nienhuis, de fabrikant van het officiële Montessori materiaal. Een heel weekend vol sprekers, AMI trainers* uit geheel Europa. Elk met hun eigen expertise gericht op een bepaalde leeftijd, gebaseerd op het schema van de vier fases van ontwikkeling. Met het thema van dit jaar: Did you really see, what you think you saw?

Oftewel, observeren. En dat is natuurlijk een fantastisch onderwerp, want de gehele visie van Maria Montessori is gebaseerd op haar vele observaties, zo is het ooit allemaal begonnen en nog steeds is observeren een belangrijk onderdeel van de houding van de begeleider. Want door jezelf op afstand te houden, geef je het kind niet alleen de ruimte zelf te ontdekken, ervaren en dus leren, maar heb je ook tijd en gelegenheid om te kijken. En door middel van dat kijken zie je heel veel! Wat is de interesse van het kind, hoe beweegt het kind, in welke fase van ontwikkeling zit kind. En, heel belangrijk, wat is de behoefte van het kind. Want als je die weet dan kan je daarop in spelen. En dat kan op verschillende manieren, door de benadering en begeleiding van het kind, of door materiaal en/of ruimte aan te passen naar de behoefte van het kind en de groep kinderen.

Montessori-sports kwam vertellen over de wijze waarop de sportieve begeleiding van kinderen vormgegeven wordt. Anders dan bij regulier sportonderwijs waarbij de trainer in het middelpunt staat en uitleg en opdracht geeft. Vanuit het Montessori oogpunt meten en filmen kinderen elkaar, zien zo hoe de bewegingen van teamgenoten zijn en delen dit met elkaar. En kiezen de kinderen zelf hun manier van bewegen, worden ze niet gestuurd maar begeleid. Heel mooi!

De leeftijden 0-3 jaar en 12-18 jaar waren aan elkaar gekoppeld. Beide trainers keken naar verschillen en overeenkomsten. Want die laatste zijn er zeker als je kijkt naar het schema van de vier fases van ontwikkeling.

Een mooie bewustwording kwam van Patricia Wallner, AMI trainer 0-3 jaar. Ze zegt: ‘Observeren gaat voor deze leeftijd twee kanten op. De begeleider observeert het kind in zijn ontwikkeling en behoeftes. En het kind observeert zijn begeleider, want deze is zijn grote voorbeeld, zijn rolmodel’. Mooi!

En ik eindig met de zin waar deze twee trainers mee begonnen:

Mario Montessori said his mother could observe objective without a wish or expectation.

Kort maar krachtig precies de basis van goed observeren….

*(AMI- Association Montessori Internationale, opgericht door Maria Montessori in 1929 om ervoor te zorgen dat haar visie geborgd blijft zoals zij hem ooit bedoeld heeft)